HARAMDAN HAYIR YAPMAK
Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla
Toplanan helal ve çeşitli haram paralarla cami yaptırılır mı? Haram para hayra sarf edilir mi? Haram parayı verene, Allah razı olsun denir mi?
Birgivi vasiyetnamesi şerhi’nde, (Bir kimse, elindeki kati haram olan maldan sadaka verse, sevap umsa, alan fakir, haramdan olduğunu bilerek, verene Allah razı olsun dese, veren de veya başka bir kimse de âmin dese, hepsi kâfir olur) deniyor. İbni Abidin hazretleri burada, (Haram olduğu bilinen belli malla cami yaptırmak ve başka hayır yaptırmak ve bunlara karşılık sevab beklemek de küfürdür) buyuruyor.
Haramdan mal kazanmak, haramdan sadaka vermek ayrı, haramla helali karıştırarak kullanmak ayrıdır. Kullanmanın caiz olması, haramın caiz olması demek değildir. Haramdan kazanan, elbette cezasını çekecektir. Bu konuda, merhum hocamıza sorduğumuz sualin cevabı şöyleydi:
İki veya daha çok farklı haram mallar, birbirleriyle ve helal mallarla karışırsa mülk olur. Her türlü kullanması caiz olur. Yani cami yaptırılır. Haram parayı verene Allah razı olsun demek caizdir, fakat Allah kabul etsin demek küfür olur.
Haramdan sevab beklendiği için küfür oluyor, ama o kimseyi Allahü teala razı olduğu yola çevirebilir. Kâfire bile, imana gelmesi veya razı olacağı hale çevirmesi niyetiyle Allah razı olsun denir. Böyle söylemek bu hâlinden razı olsun demek değildir, onu razı olacağı hale çevirsin demektir. Demek ki, bu niyete göre kâfire bile Allah razı olsun denebiliyor. Böyle bir niyet olmadan Allahü tealanın kâfirden razı olması için söylemek küfür olur.
Sırf tek haram parayla yapılan camide namaz kılmak caiz olmaz. “Öncelikle İslam kazanca dayalı olmayan, meşru kazanca dayalı olmayan hiçbir kazanç cinsine cevaz vermemektir. Meşru olabilmesi için İslam’a göre helal olması, helal yollardan kazanılması gerekir. Şans oyunları da bir emek mahsulü olmayıp ta helal zeminde kabul edilmediği içinde İslam’da haram olarak görülmüştür. Kumar gibi telaki edilmiştir. Bunun içerisine Spor totoyu koyabilirsiniz, lotoyu koyabilirsiniz, Milli piyangoyu koyabilirsiniz, buna benzer şansa dayalı İslam Uleması tarafından reddedilmiş ve haram olarak terakki edilmiştir.
Özellikle yılbaşına yakın dönemde insanların bu tür hak etmedikleri şans olarak elde edecekleri bir takım kazançlarla avunmaları yada ona umut bağlamaları hattı satında İslam açısından başka bir sorunda ortaya koymakta. İslam beyan ettiği gibi kazandığından başka insana bir karşılık yoktur. Bu Dünya içinde böyledir, ahret içinde böyledir. Yani biz dünyada da kazancımızın karşılığını elde etmemiz gerekir. Ahirette karşılığını mutlaka göreceğiz.
Dolayısıyla İslam meseleye iki yerden bakar; bir dünyada kazanırken ve harcarken helal ve meşru olması, İki Ahrette bunun bir sorumluluğu olup olmayacağı meselesidir. Şans oyunlarında ise kişinin kendi ne zihni fikri ne bedeni emeği olmadan tamamen kendi dışında gelişen faktörlerle elde ettiği kazanç vardır. Bu ise İslam’ın kabul etmediği bir durum ortaya koymakta ve böylece insanların boş umutların peşinde koşturulmasına şiddete karşı çıkmaktadır. Çünkü biliyorsunuz bu tür oyunlarda Piyango olsun başkası olsun belli bir gurup insana belli bir miktarda ikramiye çıkar, geri bütün insanların oraya yatırmış oldukları paraları boşuna gider, buda haksız olarak bir yere paranın temerküz etmesi anlamına gelir ki kumardan farklı değildir. Kumar olarak telaki edilmiştir. Özellikle yılbaşına doğru dediniz burada dikkat edilmesi gereken bir husus var.” Dedi. HARAM PARADAN HAYIR YAPILMAZ “Hayır ve Hasenat kendi alın terimizi fikir ve düşüncemizin helal olması gerekir. Haramla elde edilen kazançla hayır yapılmaz.
Yani bazen bize soruyorlar hocam işte ben paramı bankada faize yatırıyorum, O faizi alsam onunla ben hayır iş yapsam olur mu? Olmaz. Yani hayır olmaz. Bunun gibi piyangodan, totodan, lotodan elde edilen gelirle hayır olur mu? Olmaz. Bu konuda kendilerini kimse kandırmasın. Zaten nefis onu oynatan nefis, onu elde ettiğiniz zaman size o konularda harcamaya müsaade etmez“ dedi. Allah CC selamı bereketi Rahmeti üzerinize olsun.
METİN ALKAN
EĞİTİMCİ YAZAR